Phương pháp STEAM đã xuất hiện từ những năm 50, 60 của thế kỷ trước, khá nổi tiếng trên thế giới nhưng chỉ mới du nhập vào Việt Nam trong những năm gần đây. STEAM được biết đến như một cách tiếp cận mới, thay thế mô hình học tập cũ thụ động sang mô hình mới chủ động đề cao tính thực hành và thực tiễn hơn.
Vậy phương pháp STEAM là gì? Có ứng dụng gì trong giáo dục mầm non? Trước khi quyết định cho nên cho bé theo học hay không, các bậc phụ huynh cần nắm rõ bản chất, ứng dụng của phương pháp này như thế nào nhé.
STEAM là viết tắt của từ gì?
STEAM là viết tắt của các từ Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Art (nghệ thuật) và Math (Toán học). Đây là một phương pháp giáo dục tích hợp đầy đủ 5 yếu tố khoa học – công nghệ – kỹ thuật – nghệ thuật – toán học, cung cấp cho học sinh những kiến thức toàn diện của cả 5 lĩnh vực và thông qua hoạt động thực hành cung cấp nhiều kỹ năng thực tế cho trẻ.
Phương pháp STEAM là gì?
STEAM có thể được coi là phiên bản toàn diện hơn của phương pháp STEM, là sự kết hợp giữa STEM và Art (nghệ thuật). Đây là một nghiên cứu về cách giáo dục mang hơi hướng hiện đại mà hiệu quả đã được kiểm chứng.
Nếu như phương pháp STEM giúp trang bị có người học những kiến thức chuyên môn, rèn luyện cho người học các kỹ năng tư duy phản biện và kỹ năng giải quyết các vấn đề, định hướng mục tiêu, quản lý thời gian, làm việc nhóm….
Thì ngày nay, dưới sự phát triển vượt bậc của xã hội nói chung cũng như nền kinh tế nói riêng, không chỉ đòi học ở con người những hiểu biết về Công nghệ, Khoa học, Kỹ thuật và Toán học mà còn đòi hỏi cả sự đổi mới và sáng tạo. Do đó mà yếu tố nghệ thuật sáng tạo Art đã được đưa vào và từ đó làm hình thành nên phương pháp STEAM trong giáo dục.
Đây được coi là một bước chuyển đổi ngoạn mục của nền giáo dục cách mạng, có thể rút ngắn khoảng cách giữa kiến thức hàn lâm và thực hành thực tiễn, giúp trẻ nhanh chóng tạo ra những sản phẩm phục vụ nhu cầu cuộc sống hằng ngày. Điều này có ý nghĩa rất đặc biệt với trẻ mầm non trong lĩnh vực phát triển thẩm mỹ.
Vì sao nên chọn phương pháp STEAM thay vì giáo dục truyền thống?
Theo phương pháp STEAM thì toàn bộ các kiến thức và kỹ năng của 5 chuyên ngành được đề cập ở trên sẽ được tích hợp, bổ trợ cho nhau nhằm biến lý thuyết hàn lâm thành ứng dụng thực tế. Dựa trên cơ sở đó, người học sẽ có đầy đủ kỹ năng và kiến thức để áp dụng trong khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay.
Chữ “A” có trong STEM là một thuật ngữ đại diện cho nghệ thuật (nghệ thuật tự do, nghệ thuật ngôn ngữ, nghệ thuật thể chất), nghiên cứu xã hội, âm nhạc và mỹ thuật. Khi trẻ áp dụng tư duy sáng tạo thông qua nghệ thuật cho các dự án STEAM, những khái niệm lý thuyết sách vở tưởng chừng như khô khan, khó hiểu sẽ trở nên thú vị hơn và được chứng minh bằng chính những trải nghiệm của người học.
Tóm lại, các bậc phụ huynh nên lựa chọn phương pháp STEAM trong giáo dục mầm non thay vì phương pháp dạy học truyền thống là bởi các lý do sau đây:
- Từ những hoạt động mang tính thực hành và thực tiễn, mắt thấy – tai nghe – tay chạm, học sinh có thể khám phá được tận tường gốc rễ của các sự vật, hiện tượng trong đời sống, kích thích sự phát triển tư duy đa chiều.
- Phong cách học tập sáng tạo sẽ đặt vai trò của người học vào vị trí của một nhà phát minh đòi hỏi người học phải hiểu bản chất kiến thức, biết cách mở rộng kiến thức, đưa chúng phù hợp với các tình huống mà mình đang cần giải quyết.
- STEM giúp con người tìm ta một hướng đi mới, đáp ứng sự phát triển không ngừng nghỉ của kinh tế – chính trị – xã hội, phục vụ đắc lực cho công việc của con người trong thời đại mới.
Ứng dụng STEAM trong giáo dục mầm non
Tưởng chừng việc ứng dụng STEAM trong giáo dục mầm non là một thứ gì đó khá mơ hồ, rất khó khăn khi thực hiện. Nhưng các bậc phụ huynh hãy yên tâm vì thực chất những hoạt động STEM vô cùng đơn giản và gần gũi đấy ạ.
Chẳng hạn như cho trẻ đi bộ và khám phá mọi thứ trên hành trình mà chúng bắt gặp sẽ là một trải nghiệm rất thú vị cho STEAM. Cô giáo sẽ giúp trẻ chuẩn bị những chiếc túi xinh xinh để mang theo mình và thu nhặt những chiếc lá, những viên đá hay những loại hạt…Thành phẩm thu được sẽ được các em tự sắp xếp, phân loại theo màu sắc, hình dạng, kích thước…Một hoạt động đơn giản như thế này thôi cũng đã giúp trẻ vận dụng các kỹ năng toán học và khoa học trong đó rồi đấy các ba mẹ.
Hay như việc cho trẻ STEAM với nước, cô giáo sẽ chuẩn bị sẵn cho trẻ một chậu nước nho nhỏ với các dụng cụ đi kèm là chai rỗng, cốc đo…sau đó để cho mỗi trẻ thử nghiệm việc đổ đầy nước và so sánh nó. Hoạt động này sẽ giúp trẻ áp dụng được các kỹ năng toán học, khoa học và kỹ thuật đấy các ba mẹ ạ.
Hoặc đơn giản như cô giáo sẽ đưa ra các thử thách, cho trẻ tự xây dựng một mô hình kim tự tháp làm bằng giấy, cốc nhựa, chai nhựa….Sau đó yêu cầu trẻ đo đạc chiều cao của tháp và đếm số lượng cốc, chai, ly nhựa để xây tháp…Từ đó mà bé đã vận dụng được kỹ năng toán học, kỹ thuật vào với nhau một cách hiệu quả đấy ạ.
Song song với các hoạt động, cô giáo sẽ đưa ra những câu hỏi khác nhau để giúp trẻ tăng hiểu biết, kinh nghiệm, ví dụ như: “con gì đây con?”, “con có thể kể cho cô nghe cách con xây ngôi tháp này như thế nào không?”, “chuyện gì sẽ xảy ra nếu chúng ta cho bột nở vào nước con nhỉ?”, “quả cam này hình tròn đúng không con?”…
Các phụ huynh cũng biết đấy, trẻ mầm non không học lý thuyết hàn lâm, qua những bài giảng mà trẻ sẽ học qua chính những trải nghiệm mọi thứ diễn ra trong cuộc sống thực. Trẻ mầm non tư duy trực quan nên cho trẻ quan sát và tự thực hiện các thí nghiệm, các cô giáo sẽ tập trung đặt cho trẻ những câu hỏi để trẻ nói ra những suy nghĩ về những gì mà trẻ quan sát thấy được nghe được.
Như vậy, những lợi ích mà phương pháp STEAM có thể mang lại cho trẻ là vô cùng lớn, nhưng để tiếp cận dạy học theo phương pháp này cũng không phải là điều dễ dàng. Nhưng chắc chắn khi trẻ được tiếp cận với phương pháp này, bạn sẽ thấy sẽ rất say sưa, tập trung, tìm tòi khám phá và khơi gợi niềm đam mê, nhiệt huyết của trẻ.
STEAM LEADER luôn tự hào là hệ thống trường mầm non tiên tiến ứng dụng phương pháp STEAM trong giáo dục mầm non bài bản nhất Việt Nam.
